Gögn­in sýna heft­an vöxt á Íslandi

Meðalaukn­ing smita á Íslandi er með því lægsta sem ger­ist í Evr­ópu og eru Íslend­ing­ar að standa sig mjög vel í bar­átt­unni gegn kór­ónu­veirunni. Aðgerðirn­ar sem hef­ur verið gripið til eru að skila ár­angri. Þær sýna heft­an vöxt, ekki veld­is­vöxt. Þetta sagði Thor Asp­er­lund, pró­fess­or í líf­töl­fræði við Há­skóla Íslands, er hann kynnti nýtt reiknilík­an vegna veirunn­ar á blaðamanna­fundi.  

Íslend­ing­ar og Fær­ey­ing­ar eru að standa sig best allra í að mæla kór­ónu­veiruna hjá fólki. „Það er al­gjör gæfa að þessi stefna hafi verið tek­in hérna,“ sagði hann og nefndi mik­il­vægi sam­starfs­ins við Íslenska erfðagrein­ingu varðandi skiman­ir.

Hann sagði mik­inn áhuga á reiknilíkön­um Há­skóla Íslands á meðal stærðfræðinga og að marg­ir rýni í þau. Vitnaði hann í grein frá Pawel Bartoszek borg­ar­full­trúa um að ekk­ert Evr­ópu­land hafi tafið far­ald­ur­inn bet­ur en Ísland.

Reiknilíkanið nauðsyn­leg aðferð 

Þórólf­ur Guðna­son sótt­varn­ar­lækn­ir sagði heil­brigðis­yf­ir­völd hafa all­ar for­send­ur til að halda sig við sömu áhersl­ur og sömu aðgerðir og hef­ur verið beitt hingað til. „Ég vil hvetja alla til að halda áfram þessu góða starfi úti í sam­fé­lag­inu,“ sagði hann og hvatti fólk til að gæta vel að hrein­læti, fjar­lægðarmörk­um og sam­göngu­tak­mörk­un­um.

Þórólf­ur sagði reiknilíkanið nauðsyn­legt og í raun og veru viður­kennda aðferð í smit­sjúk­dóma­fræðum til að meta far­aldra. „Það er mjög mik­il­vægt fyr­ir heil­brigðis­yf­ir­völd að styðjast við slíkt lík­an. Það er í raun eina raun­veru­lega tækið sem við höf­um til að meta þró­un­ina á vís­inda­leg­an hátt og losna við hug­lægt og til­finn­inga­legt mat á því sem er að ger­ast.“

Hann tók fram að þetta væri stærðfræðilík­an en ekki raun­veru­leik­ann og best sé að skoða niður­stöður þess með gagn­rýn­um huga. Hann þakkaði einnig Thor og fé­lög­um hans fyr­ir reiknilíkanið og bætti við: „Þetta mun taka sinn tíma, þetta mun vera ákveðið álag,“ sagði hann um bar­átt­una við út­breiðslu kór­ónu­veirunn­ar en ít­rekaði að við mun­um kom­ast í gegn­um vand­ann.

Tekið af mbl.is 26.mars 2020

Afhending lyfja í apóteki - breytt fyrirkomulag

Lyf einungis afhent eiganda lyfjaávísunar eða þeim sem hefur ótvírætt umboð hans

28.2.2020

Þann 10. mars næstkomandi ganga í gildi breytingar sem varða afhendingu lyfja í apótekum. Eftir það verður einungis heimilt að afhenda lyf eiganda lyfjaávísunar, eða þeim sem hefur ótvírætt umboð hans til að fá þau afhent. Framvísa þarf persónuskilríkjum hvort sem um ræðir eiganda eða umboðs-mann.

Skriflegt umboð - að gefnu tilefni

Upp hafa komið tilvik þar sem lyf hafa verið leyst út af öðrum en eiganda lyfjaávísunar, án heimildar hans. Því er að mati Lyfjastofnunar óhjákvæmilegt að skerpa á túlkun og framkvæmd ákvæðis í 18. grein reglugerðar nr. 1266/2017 um lyfjaávísanir og afhendingu lyfja, þar sem segir m.a.: „Lyf verða einungis afhent sjúklingi eða umboðsmanni hans ...“ Til að ótvírætt sé hver geti talist umboðsmaður í þessu tilliti, verður framvegis kallað eftir skriflegu umboði þess sem sækir lyf í apótek fyrir annan en sjálfan sig. Í öllum tilvikum þarf að framvísa persónu-skilríkjum, hvort sem um ræðir eiganda eða umboðsmann.

Við ákvörðun þessarar kröfu um skriflegt umboð er einnig litið til persónuverndarlaga. Upplýsingar um lyfjanotkun teljast til viðkvæmra persónuupplýsinga og gæti því verið um brot á þeim að ræða séu lyf afhent aðila sem ekki hefur ótvírætt umboð til þess að fá þau afhent. Þá hefur komið fram í fjölmiðlum skýr krafa almennings um örugga afhendingu lyfja.

Umboð þarf að vera vottað

Um form umboðs til að leysa út lyf gilda almennar reglur í samræmi við stjórnvaldsfyrirmæli. Þannig skal umboðið vera skriflegt og tveir vottar staðfesta undirskrift. Nöfn og kennitölur allra aðila skulu koma fram. Hægt er að takmarka umboðið við ákveðið tímabil eða ákveðin lyf eftir þörfum.

Foreldrar og börn

Foreldrar geta án umboðs sótt lyf fyrir börn sín að 16 ára aldri. Eftir það þurfa börn að veita foreldrum umboð til að sækja lyf fyrir sig.

Framkvæmd

Sá sem sækir lyf fyrir annan en sjálfan sig skal leggja fram skriflegt umboð í apóteki. Umboðið eða afrit þess skal geymast í apótekinu. Sé þörf á áframhaldandi aðstoð við að sækja lyf fyrir þann sem umboðið veitti, getur umboðsmaðurinn óskað eftir að skjalið verði ljósritað í apótekinu, ljósritið verði varðveitt þar, en umboðsmaðurinn haldi frumritinu og geti framvísað því síðar eftir þörfum.

Fyrri óskir um takmarkanir á afhendingu lyfja sem Lyfjastofnun hefur sent til apóteka undanfarin ár, gilda nú sem umboð.

Eyðublað á vef Lyfjastofnunar

Til þægindaauka hefur Lyfjastofnun birt á vef sínum eyðublað fyrir umboð sem hægt er að prenta og fylla út.

Tekið af vef Lyfjastofnunar 28.feb. 2020

Klínískar leiðbeiningar um meðferð fullorðinna einstaklinga með offitu

Embætti landlæknis hefur birt á vef sínum klínískar leiðbeiningar um meðferð fullorðinna einstaklinga með offitu.